ชาวบ้านฮือฮา ผู้ใหญ่บ้านแห่งหนึ่งในอำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น มีวัวแสนรู้ 2 ตัวรวด ตัวหนึ่งคุกเข่า นอนตามคำสั่ง อีกตัวช่วยไถนาได้
นายมังกร บุญกุศล อายุ 58 ปี ผู้ใหญ่บ้านสระแก้ว หมู่ 14 ตำบลม่วงหวาน อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น จูงวัว 4 ตัวหลบแดดมาเข้าร่ม ทุกตัวล้วนมีชื่อ ได้แก่ ดาว ใหม่ มีนา และโบ๊ท 2 ตัวหลังเป็นวัวแสนรู้ พันธุ์อเมริกันบราห์มัน โดยมีนา ตัวเมีย วัย 1 ปี 3 เดือน ตนเริ่มฝึก 2 เดือนก่อน ให้มันฝึกพับขาหน้า พร้อมเปล่งเสียงว่า “คู้ๆ” ให้มันรู้ว่า เป็นท่าทางของการคู้เข่า หรือคุกเข่า และบอกให้นอนต่อเป็นจังหวะต่อเนื่อง ก็ทำตามได้โดยง่าย เมื่อทำได้ ก็เสริมแรงโดยให้กล้วยเป็นรางวัล เพียง 1 สัปดาห์ น้องมีนาก็ทำตามคำสั่งได้ คนอื่นที่มาถือเชือก ออกคำสั่งเดียวกัน มันก็ทำตาม แต่จะคุ้นเคย และตอบสนองได้รวดเร็วกว่าหากเป็นผู้ใหญ่มังกร
เมื่อผู้ใหญ่มังกร เห็นว่า มีนาฝึกได้ เวลาไล่เลี่ยกัน จึงถือโอกาสฝึกเจ้าโบ๊ท วัวตัวผู้วัย 9 เดือนไปด้วย ปรากฏว่า ใช้เวลาฝึกไม่นานเช่นกัน โดยเริ่มจากให้ลากขอนไม้ ต่อมาให้ฝึกไถนาในน้ำ ก็ทำได้ วันนี้ ใช้ร่องมันเป็นพื้นที่สาธิตไปกลับ 3 รอบ ก็สามารถไถได้เช่นกัน ซึ่งถือเป็นเรื่องแปลก เพราะตามปกติแล้ว แค่เอาแอกไปวางพาดที่คอ วัวก็สะบัดออก วิ่งหนีแล้ว
ผู้ใหญ่มังกร กล่าวว่า รู้สึกภูมิใจที่ครอบครองวัวแสนรู้ถึง 2 ตัว โดยไม่เคยผ่านโรงเรียนฝึกวัวที่ไหน แต่อาศัยภูมิปัญญาชาวบ้าน ที่ตนเคยเลี้ยงควาย ฝึกควายมาตั้งแต่เด็กๆ แม้โตมาจะไม่ได้เลี้ยงวัวควายอีก กระทั่งมีโอกาสได้เลี้ยงวัว 4 – 5 ปีที่ผ่านมา จึงเริ่มมีความรู้สึกรัก ผูกพัน เปลี่ยนความรู้สึกจากที่เคยชอบฆ่าวัวขายเนื้อ เฉลี่ยเดือนละ 2 ตัว เพราะสร้างกำไรให้อย่างต่ำตัวละ 3,000 บาท เมื่อตนได้เป็นเจ้าของวัว ก็ไม่ได้ฆ่าอีกเลย การที่มีนา และโบ๊ท เป็นวัวแสนรู้ ก็ยังจะเป็นเกราะให้เค้าไม่ถูกฆ่าด้วย แม้ในวันข้างหน้า อาจจะไปอยู่กับเจ้าของคนใหม่
