ขอนแก่น(ชมคลิป)บิ๊กป้อม ห่วงอีสานแล้ง สั่งเลขา สทนช เปิดจุดจ่ายน้ำบาดาล

บิ๊กป้อม ห่วงอีสานแล้ง สั่งเลขาธิการ สทนช. เปิดจุดจ่ายน้ำบาดาล มั่นใจแล้งนี้เอาอยู่

เมื่อเวลา 11.00 น. วันที่ 15 ก.พ.2564 นายสมเกียรติ ประจำวงษ์ เลขาธิการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) ลงพื้นที่ตรวจติดตามความก้าวหน้าขับเคลื่อนโครงการพัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ทั้งมาตรการเร่งด่วนและมาตรการระยะยาว โดยจุดแรกได้เดินทางไปยังโครงการศึกษาจุดจ่ายน้ำบาดาลเพื่อประชาชนตามถนนสายหลักทั่วประเทศ เพื่อประชาชนในพื้นที่ประสบภัยแล้ง ซึ่งดำเนินการโดยกรมทรัพยากรน้ำบาดาล และที่สำนักงานเทศบาลตำบลโคกสูงสัมพันธ์ อ.ชุมแพ จ.ขอนแก่น นายสมเกียรติ ประจำวงษ์ เลขาธิการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ หรือ สทนช. เปิดจุดจ่ายน้ำบาดาลเพื่อประชาชนตามถนนสายหลักทั่วประเทศ ตามแผนพัฒนาโครงการพัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยมีประชาชนในพื้นมี่ร่วมเป็นสักขีพยานและรับมอบน้ำประปาสำหรับการนำกลับไปอุปโภคและบริโภคภายในชุมชนจำนวนมาก

นายสมเกียรติ ประจำวงษ์ เลขาธิการ สทนช. กล่าวว่า รัฐบาล โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันโอชา นายกรัฐมนตรี และ พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี ในฐานะผู้อำนวยการกองอำนวยการน้ำแห่งชาติ (กอนช.) มีความห่วงใยต่อสถานการณ์แล้งหลายพื้นที่ในปีนี้ จึงสั่งการให้ สทนช.กำกับ ติดตาม ความก้าวหน้าแผนงานโครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาผลกระทบการขาดแคลนน้ำที่อาจจะเกิดขึ้นกับประชาชนในทุกพื้นที่ รวมถึงเร่งรัดแผนงานโครงการของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่สร้างความมั่นคงน้ำอย่างยั่งยืนควบคู่ด้วย โดยเฉพาะบริเวณตอนบนของประเทศที่มีปริมาณน้ำต้นทุนน้อย ซึ่งภาคตะวันออกเฉียงเหนือช่วงฤดูฝนที่ผ่านมามีปริมาณฝนน้อยกว่าค่าฝนปกติ แต่จากมาตรการบริหารจัดการน้ำและเร่งเก็บกักน้ำบริหารจัดการน้ำ รวมถึงอิทธิพลของพายุทำให้มีปริมาณน้ำไหลลงอ่างเก็บน้ำในภาคตะวันออกเฉียงเหนือรวม 3,145 ล้าน ลบ.ม. ส่งผลให้น้ำต้นทุนฤดูแล้ง 63/64 เพิ่มขึ้นจากช่วงที่ผ่านมา ปัจจุบันมีทั้งสิ้น 3,978 ล้าน ลบ.ม.

“ปัจจุบันภาคตะวันออกเฉียงเหนือยังไม่มีพื้นที่ประกาศภัยแล้งแต่อย่างใด ซึ่งก็ยังคงต้องเฝ้าระวังพื้นที่ประสบภัยแล้ง ครอบคลุม430 ตำบล 75 อำเภอ ครอบคลุมพื้นที่ 11 จังหวัด โดยในจำนวนนี้อยู่ในลุ่มน้ำชี 3 จังหวัด ประกอบด้วยชัยภูมิ มหาสารคาม และกาฬสินธุ์ โดยเฉพาะพื้นที่เฝ้าระวังขาดแคลนน้ำเพื่ออุปโภค-บริโภค ในเขตพื้นที่บริการการประปาส่วนภูมิภาค ( กปภ.) และนอกเขตพื้นที่บริการ กปภ. รวมถึงพื้นที่เฝ้าระวังขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรในเขตและนอกเขตชลประทานโดย กองอำนวยการน้ำแห่งชาติ หรือ กอนช.ได้มอบหมายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดทำแผนปฏิบัติการป้องกันการขาดแคลนน้ำ พร้อมทั้งติดตาม ประเมินผล และสร้างการรับรู้ให้ทุกภาคส่วนรับทราบ เกิดความร่วมมือในการใช้น้ำอย่างประหยัดตาม 9 มาตรการแก้ไขปัญหาภัยแล้งปี 63/64

นายสมเกียรติ กล่าวต่ออีกว่า สำหรับโครงการศึกษาสำรวจจุดจ่ายน้ำบาดาลเพื่อประชาชนตามถนนสายหลักทั่วประเทศ เป็นอีกหนึ่งโครงการที่จะรองรับการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำสะอาดเพื่อการอุปโภคบริโภค และเพิ่มประสิทธิภาพการเข้าถึงแหล่งน้ำของประชาชน ซึ่งปัจจุบันกรมทรัพยากรน้ำบาดาลได้ดำเนินการแล้ว 25 แห่ง คิดเป็นปริมาณน้ำรวม 981,000 ลูกบาศก์เมตร (ลบ.ม.)ต่อปี และยังมีพื้นที่ดำเนินโครงการศึกษาการพัฒนาน้ำบาดาลเพื่อความมั่นคงระดับชุมชน ซึ่งเป็นโครงการจัดหาแหล่งน้ำต้นทุนในการอุปโภคบริโภคให้ประชาชนอีก 279 แห่ง เพื่อเป็นแหล่งน้ำเสริม ช่วยลดค่าครองชีพ และเพิ่มจุดให้บริการน้ำบาดาลแก่ประชาชน ซึ่งประชาชนจะได้รับประโยชน์ 189,210 ครัวเรือน ปริมาณน้ำรวม 12 ล้าน ลบ.ม.ต่อปี

ขณะที่การพัฒนาบ่อบาดาลเพื่อสนับสนุนน้ำอุปโภคบริโภคในพื้นที่ภาคอีสานในปี 2563 ที่ผ่านมา มีทั้งสิ้น 1,305 แห่ง แล้วเสร็จ 937แห่ง ปริมาณน้ำบาดาลประมาณ 14 ล้าน ลบ.ม. แบ่งเป็น งบปกติ 308 แห่ง แล้วเสร็จแล้วทั้งหมด อยู่ในพื้นที่ จ.ขอนแก่น 22 แห่ง จ.ชัยภูมิ 20 แห่ง งบกลาง 997 แห่ง ปัจจุบันแล้วเสร็จ 629 โครงการ คาดว่าจะแล้วเสร็จทั้งหมดภายใน เม.ย.นี้ แบ่งเป็น จ.ขอนแก่น 97 แห่ง แล้วเสร็จ 80 แห่ง จ.ชัยภูมิ 92 แห่ง แล้วเสร็จ 91 แห่ง ส่วนงบประมาณในปี’64 มีแผนสร้างบ่อบาดาลเพิ่มขึ้นอีก 185 แห่ง อยู่ใน จ.ขอนแก่น 10 แห่ง จ.ชัยภูมิ 9 แห่ง อย่างไรก็ดีสำหรับแผนการพัฒนาแหล่งน้ำที่ยั่งยืนในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือนั้น สทนช.ได้ดำเนินการโครงการศึกษาเพื่อจัดทำแผนหลักการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำกลุ่มลุ่มน้ำภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่ใกล้จะแล้วเสร็จ เพื่อนำไปสู่แผนปฏิบัติพัฒนาแหล่งน้ำตามกลุ่มลุ่มน้ำเพื่อแก้ปัญหาในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม โดยเฉพาะลุ่มน้ำชีแม้ว่าที่ผ่านมาจะมีการพัฒนาโครงการขนาดใหญ่แล้วหลายแห่ง แต่พื้นที่ที่พัฒนาดังกล่าวจะอยู่ในตอนกลางของลุ่มน้ำเป็นส่วนใหญ่ พื้นที่ตอนบนของลุ่มน้ำมีการพัฒนาน้อยมาก ทำให้การใช้ประโยชน์จากน้ำในลุ่มน้ำชีไม่เต็มศักยภาพเท่าที่ควร ยังประสบปัญหาภัยแล้งและอุทกภัยเป็นประจำดังนั้น แผนการพัฒนาลุ่มน้ำชีต้องก่อสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ ในพื้นที่ตอนบนของลำน้ำชี และลำน้ำสาขาที่สำคัญ”

นายสมเกียรติ กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า สำหรับสภาพลำน้ำชีตั้งแต่ต้นน้ำ จ.ชัยภูมิ ลงมามีความลาดชันสูง น้ำไหลแรงจนมาเข้าเขต จ.ขอนแก่น ไหลต่อลงไปที่มหาสารคาม กาฬสินธุ์ ร้อยเอ็ด ไปจนถึง ยโสธร และบรรจบกับแม่น้ำมูลที่ จ.อุบลราชธานี ความยาวถึง 1,047 กม. ตลอดลำน้ำมีแหล่งเก็บน้ำช่วยชะลอน้ำอยู่บ้างแต่ไม่มากพอและหลายแห่งตื้นเขิน จึงต้องวางแผนพัฒนาแหล่งน้ำตั้งแต่ต้นถึงปลายน้ำ ซึ่งที่ผ่านมาลุ่มน้ำชีมีการพัฒนาปรับปรุงแก้มลิงพร้อมอาคารประกอบเพื่อเพิ่มปริมาณเก็บน้ำไปแล้ว 138 แห่ง เก็บน้ำได้ 136 ล้านลบ.ม. พื้นที่รับประโยชน์ถึง 113,236 ไร่ ขณะเดียวกัน ยังมีหนองน้ำสาธารณะและแก้มลิงกระจายอยู่สองฝั่งลำน้ำชี โดยภายในปี 2565 กรมชลประทานมีแผนพัฒนาแก้มลิงพร้อมอาคารประกอบอีก 129 แห่ง เก็บน้ำได้เต็มศักยภาพรวม 258 ล้านลบ.ม. พื้นที่รับประโยชน์ 171,583 ไร่ ขณะที่การพัฒนาอ่างเก็บน้ำลุ่มน้ำชีตอนบน จ.ชัยภูมิ มีทั้งสิ้น 8 แห่งแล้วเสร็จ 2 แห่ง ได้แก่ อ่างฯ โปร่งขุนเพชร และอ่างฯลำปะทาวบน-อ่างฯลำปะทาวล่าง ปริมาณน้ำเก็บกักรวม 104 ล้าน ลบ.ม. พื้นที่รับประโยชน์รวม 55,000 ไร่ อยู่ระหว่างดำเนินการ 5 แห่ง ได้แก่ อ่างฯลำน้ำชี อ่างฯ ลำสะพุง อ่างฯ พระอาจารย์จื่อ อ่างฯ ลำเจียง และโครงการบรรเทาอุทกภัยเมืองชัยภูมิ (ระยะที่ 1)

ขณะที่แผนการพัฒนาแหล่งน้ำที่ยั่งยืนในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือนั้น  สทนช.ได้ดำเนินการโครงการศึกษาเพื่อจัดทำแผนหลักการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำกลุ่มลุ่มน้ำภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่ใกล้จะแล้วเสร็จ เพื่อนำไปสู่แผนปฏิบัติพัฒนาแหล่งน้ำตามกลุ่มลุ่มน้ำเพื่อแก้ปัญหาในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม  โดยเฉพาะลุ่มน้ำชีแม้ว่าที่ผ่านมาจะมีการพัฒนาโครงการขนาดใหญ่แล้วหลายแห่ง เช่น เขื่อนอุบลรัตน์ เขื่อนจุฬาภรณ์ เขื่อนลำน้ำพุง และเขื่อนลำปาว แต่พื้นที่ที่พัฒนาดังกล่าวจะอยู่ในตอนกลางของลุ่มน้ำเป็นส่วนใหญ่ พื้นที่ตอนบนของลุ่มน้ำมีการพัฒนาน้อยมาก ทำให้การใช้ประโยชน์จากน้ำในลุ่มน้ำชีไม่เต็มศักยภาพเท่าที่ควร ยังประสบปัญหาภัยแล้งและอุทกภัยเป็นประจำดังนั้น แผนการพัฒนาลุ่มน้ำชีต้องก่อสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ ในพื้นที่ตอนบนของลำน้ำชี และลำน้ำสาขาที่สำคัญ อาทิ ก่อสร้างระบบส่งน้ำและสูบน้ำ เพื่อกระจายน้ำให้พื้นที่ประสบภัยแล้ง ปรับปรุงประสิทธิภาพการระบายน้ำ และกักเก็บน้ำในลำน้ำสายหลัก ปรับปรุงสิ่งกีดขวางทางน้ำ ควบคุมการใช้ประโยชน์ที่ดินเขตตัวเมืองป้องกันการบุกรุกล้ำแนวลำน้ำสาธารณะ อนุรักษ์พื้นที่ต้นน้ำ