เมื่อเวลา 11.00 น. วันที่ 7 กรกฎาคม 2567 ที่พระธาตุศรีสองรัก อ.ด่านซ้าย จ.เลย นายอนุพงศ์ คำภูแก้ว รองผู้ว่าราชการจังหวัดเลย เป็นประธาน รำลึกวันพระราชพิธีถือน้ำพระพิพัทสัจจาสองแผ่นดินมี นายธนายุทธ ใยแก้ว นายอำเภอด่านซ้าย เจ้าพ่อกวน นายถาวร เชื้อบุญมี ผู้นำจิตวิญญาณและศูนย์วัฒนธรรมบ้านเดิน นางประกายมาศ เชื้อบุญมี นักท่องเที่ยว แขกผู้มีเกียรติ และประชาชนชาวด่านซ้าย
นายพิสิทธิ์ ทับทอง ผู้ก่อตั้งหอศิลป์เบิกกะบานสวนสร้างสรรค์และประธานเครือข่ายศิลป์สร้างสรรค์เมืองด่านซ้ายกล่าวว่า จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ของ มรดกความทรงจำแห่งจังหวัดเลย และของเอเชียอาคเนย์ว่าด้วยสัญญาทางไมตรีศรีอโยธยาและศรีสัตนาคนหุตล้านช้าง พ.ศ. 2103 โดย ศ.ดร.วินัย พงศ์ศรีเพียร เมธีวิจัยสถาบันศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร ได้บันทึกงานวิจัยว่าด้วยเรื่อง จารึกพระราตุศรีสองรัก และใบลานเจดีย์เมืองด่านซ้าย ซึ่งได้เขียนรวบรวมเอกสารสำคัญของชาติไทยไว้ใน 100 เอกสารสำคัญ สรรพสาระประวัติศาสตร์ไทยนำเสนอเป็นผลงานทางวิชาการที่ได้รับการยอมรับ ยกย่องจากสถาบันต่างๆระดับนานาชาติ ว่าเป็นเอกสารที่ทรงคุณค่าในของชาติไทยและเอเชีย
อีกทั้งเอกสารของประเทศฝรั่งเศส ที่เป็นบันทึกเหตุการณ์สำคัญที่นำเสนอต่อ รัฐสภาฝรั่งเศส โดย Louis Finot ชื่อผลงาน Notes d’epigraphie: Stele de Dansai ตีพิมพ์ในปี คศ. 1916 หรือพ.ศ. 2458 และเอกสารประวัติศาสตร์ที่สำคัญที่สุดฉบับหนึ่งของ สปป.ลาว ในเอกสาร มูลมรดกชนชาติอ้ายลาวที่บันทึกประวัติศาสตร์และเหตุการณ์สำคัญ ความสัมพันธ์อันลึกซึ้งของประชาชาติลาวและสยาม โดย มหาศิลาวีรวงศ์ ซึ่งมีเนื้อหาใจความที่ยืนยันใน จารึกพระธาตุศรีสองรัก และมีเอกสารสำคัญที่ประวัติศาสตร์ระหว่างชาติไทยและ สปป.ลาว คือ ใบลานเจดีย์เมืองด่านซ้าย ซึ่งจารขึ้นเมื่อมหาศักราช 1482 ตรงกับ ค.ศ. 1560 หรือ พ.ศ.2103 คือการกำหนดเขตแดนและสัญญาพันธมิตรระหว่างกษัตริย์ศรีอโยธยาและกษัตริย์ศรีสัตนาคตทุตล้านช้างจากเอกสารทั้งหมดบันทึกเหตุการณ์ที่ยืนยันว่า สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ พระเจ้ากรุงศรีอโยธยากับ พระเจ้าไขยเชษฐาธิราช พระเจ้ากรุงศรีสันตนาคนหุตล้านข้าง ได้เดินทางมาด้วยพระองค์เองเพื่อทรงเป็นประธานประกอบการพระราชพิธีถือน้ำพิพัทสัจจาต่อกัน พร้อมด้วยพระมหาอุปราช ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่
โดยมีพระสงฆ์ของทั้งสองฝ่ายเข้าร่วมพิธี ในวันอาทิตย์ที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2103 เป็นเหตุการณ์แรกที่สำคัญยิ่งที่เราชาวอำเภอด่านซ้ายและจังหวัดเลย รวมทั้งประชาชนไทยและ สปป.ลาว ทั้งสองประเทศ จะได้ถือเป็นวันแห่งประวัติศาสตร์แห่งความมีสัมพันธไมตรีที่ดีต่อกัน และสมควรที่จะจัดงาน บวงสรวงรำลึกเพื่อเป็นการยกย่องเชิดชูพระมหากรุณาธิคุณของทั้งสองบูรพกษัตริย์สองแผ่นดิน ได้ดำเนินประกอบพระราชพิธีเพื่อสันติมีต่อโลกเป็นครั้งแรก และมีความสำคัญยิ่งต่อประวัติศาสตร์ของเอเชียอาคเนย์และของโลกในวันอาทิตย์ที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2567๒๕๖๗ ณ พระธาตุศรีสองรัก
โดยครั้งนี้ เครือข่ายศิลป์สร้างสรรค์เมืองด่านซ้าย คณะผู้นำทางจิตวิญญาณ และตัวแทนภาคประชาชนจะได้จัดพิธีบวงสรวง ดังกล่าวขึ้นเพื่อเป็นการจารึกประวัติศาสตร์ในการรำลึกวันสำคัญของชาติไทย และเป็นที่อัศจรรย์ ที่ระหว่างประกอบพิธี เกิดปรากฏการณ์ พระอาทิตย์ทรงกลด 2 ครั้ง นานราวคราวละ 3 นาที
ดำรงค์ รักษ์จรรยาวงศ์ / จ.เลย
