พิธีอัญเชิญ “ศาสตราวุธ ของ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม” ขึ้นประดิษฐานชั่วคราวหน้าพระอนุสาวรีย์ฯ เฉลิมฉลองการก่อตั้งเมืองอุดรธานี 130 ปี
ผู้ว่าราชการจังหวัดอุดรธานี นำคณะผู้บริหารจังหวัดอุดรธานี อัญเชิญศาสตราวุธพลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคมขึ้นประดิษฐานเป็นการชั่วคราวหน้าพระอนุสาวรีย์ฯ ที่ห้าแยกกรมหลวงประจักษ์ เตรียมความพร้อมการจัดงานเฉลิมฉลองการก่อตั้งเมืองอุดรธานี 130 ปี
เมื่อเวลา 16.00 น.วันที่ 17 มกราคม ที่อนุสาวรีย์พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ห้าแยกเขตเทศบาลนครอุดรธานี นายวันชัย คงเกษม ผวจ.อุดรธานี เป็นประธานอัญเชิญศาสตราวุธ หรืออาวุธประจำพระองค์ พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ผู้ก่อตั้งเมืองอุดรธานี จากพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี ประดิษฐานเป็นการชั่วคราวหน้าพระอนุสาวรีย์ฯ ที่ห้าแยกกรมหลวงประจักษ์ เตรียมความพร้อมการจัดงานเฉลิมฉลองการก่อตั้งเมืองอุดรธานี 130 ปี โดยมี พลตรีพิษณุ อุณหเสรี ผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัดอุดรธานี พลตรี ยุทธนา มีทิพย์ ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ 24 ร่วมอัญเชิญศาสตราวุธขึ้นประดิษฐาน มีนางนงรัตน์ คงเกษม นายกเหล่ากาชาดจังหวัดอุดรธานี รองผู้ว่าราชการจังหวัดทั้ง 4 ท่าน พร้อม ภริยา หัวหน้าส่วนราชการ ข้าราชการตุลาการ ทหาร ตำรวจ พลเรือน ข้าราชการ บุคลากร และเจ้าหน้าที่ อบจ.อุดรธานี คณะผู้บริหารเทศบาลนครอุดรธานี ร่วมพิธี
สำหรับวันก่อตั้งเมืองอุดรธานี นั้นถือเอาวันที่ พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม “พระผู้ก่อตั้งเมืองอุดรธานี” เมื่อครั้งทรงดำรงตำแหน่งข้าหลวงต่างพระองค์ สำเร็จราชการมณฑลฝ่ายเหนือ ทรงตั้งกองบัญชาการมณฑลลาวพวน ที่บ้านเดื่อหมากแข้ง เมื่อวันที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2436 ทรงสร้างและวางรากฐาน จากหมู่บ้านชนบทจนเป็นเมืองอุดร ซึ่งต่อมาได้ยกฐานะเป็นจังหวัดอุดรธานี ที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาจนถึงปัจจุบัน
ดังนั้นทางจังหวัดอุดรธานี จึงกำหนดให้วันที่ 18 มกราคมของทุกปี เป็นวันเฉลิมฉลองครบรอบการก่อตั้งเมืองอุดรธานี หรือ”วันที่ระลึกการก่อตั้งเมืองอุดรธานี ” เพื่อน้อมรำลึกในพระกรุณาธิคุณ พระเกียรติคุณของ พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม และเพื่อแสดงออกถึงความรัก ความสามัคคี ของประชาชนชาวจังหวัดอุดรธานี ซึ่งกำหนดจัดระหว่างวันที่ 17-18 มกราคม 2566 โดยในวันที่ 17 มกราคม 2566 เป็นการประกอบพิธีอัญเชิญศาสตราวุธ ของ พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม จากพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี มาประกอบพิธี ณ อนุสาวรีย์พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม โดยกองเกียรติยศ ซึ่งประกอบไปด้วยทหาร ตำรวจ กองอาสารักษาดินแดนและขบวนอัญเชิญ โดยเทศบาลนครอุดรธานี สำหรับวันที่ 18 มกราคม 2564 จัดให้มีการประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนา ทำบุญตักบาตรถวายพระกุศล พิธีราชสักการะ บวงสรวงสดุดี พิธีบายศรีสู่ขวัญบ้านสู่ขวัญเมือง และการรำบวงสรวง
พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ทรงเป็นนักการทหาร นักปกครองที่ทรงพระปรีชาสามารถยิ่ง อีกทั้งทรงเชี่ยวชาญในศิลปะ วิทยาการหลายแขนง ในด้านทหาร ทรงดำรงตำแหน่งที่สำคัญคือ แม่ทัพใหญ่ฝ่ายใต้ ที่ยกกำลังไปปราบปราม พวกฮ่อ ณ มณฑลลาวพวน ผู้บัญชาการทหารเรือ และเสนาบดีกระทรวงกลาโหม โดยศาสตราวุธทั้ง 3 องค์ ที่อัญเชิญมานี้ ประกอบไปด้วยพระแสงหอก 1 องค์ และพระแสงง้าว 2 องค์ ได้รับมอบจาก นายทรรศนะ วิชัยธนพัฒน์ อดีตรองผู้ว่าราชการจังหวัดระยอง ซึ่งเป็นทายาทราชสกุลสืบเชื้อสายทางมารดา เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2560 โดยการประสานงานของนายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี เพื่อนำมาจัดแสดง และเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี ศาสตราวุธทั้ง 3 องค์นี้ มีความสำคัญเนื่องจากเป็นศาสตราวุธประจำพระองค์ ที่ทรงใช้พิทักษ์รักษาบ้านเมืองและสร้างรากฐาน พัฒนาบ้านเมืองให้มีความเจริญรุ่งเรือง ประชาชนได้อยู่อาศัยอย่างอยู่เย็นเป็นสุขเรื่อยมา
